Een cappuccino zonder goede schuim is als een pannenkoek zonder stroop. Het kan, maar diep van binnen weet je dat er iets ontbreekt. Een goede cappuccino draait om perfect melkschuim. Ook wel microschuim, bestaande uit piepkleine luchtbelletjes die nauwelijks zichtbaar zijn. Essentieel voor een goede cappuccino. Maar wat is de beste melk voor cappuccino?
Wat is de beste melk voor cappuccino?
Een perfecte cappuccino draait om de balans tussen espresso, melk en schuim. Traditioneel bestaat een cappuccino uit gelijke delen espresso, gestoomde melk en microschuim. Dit microschuim zorgt voor de romige textuur en de kenmerkende smaakbeleving.
Volle melk geeft het mooiste resultaat en de beste smaak. Het wordt daarom vaak gezien als de beste melk voor cappuccino.
Hoewel veel mensen denken dat vet de sleutel is tot goed schuim, draait het schuimproces eigenlijk om de eiwitten in de melk. Volle melk geeft vaak een rijkere smaak aan het melkschuim dan magere melk. Magere melk schuimt het makkelijkste, maar geeft magere en droge schuim. Halfvolle melk zit er precies tussenin. Het schuim is prima, maar wel lichter.
Let op: meer schuim betekent niet per se beter schuim. Magere melk geeft meer schuim, volle melk geeft het mooiste resultaat en de beste smaak. Ook is volle melk het meest geschikt voor latte art.
TIP ☕ – check ook ons blog over cappuccino maken voor meer tips en technieken!
Dierlijke melk (koemelk)
Dierlijke melk, ook wel koemelk, wordt onder experts vaak gezien als de beste keuze vanwege de combinatie van vetgehalte, eiwitten en lactose. Koemelk bevat wei- en caseïne-eiwitten, die essentieel zijn voor het creëren van stevig en romig melkschuim. Tijdens het opschuimen vangen deze eiwitten luchtbelletjes en stabiliseren ze het schuim, waardoor het een mooie, zijdezachte structuur krijgt
Toch is niet alle dierlijke melk even goed voor melkschuim. Dus dan rest de vraag: welke koemelk is het beste voor cappuccino?
Volle melk (±3,5% vet)
Volle melk (±3,5% vet) wordt aangeraden als de beste keuze voor cappuccino. Maar waarom? Het hogere vetgehalte zorgt voor een romige textuur en een stabiel schuim. Het levert een volle smaak en “nat” microfoam dat zich goed mengt met espresso. Daarom gebruiken barista’s vaak volle melk als standaard. Het schuim is minder stevig dan bij magere melk, maar wel mooi egaal.
Gebruik volle, lang houdbare melk voor romig en luchtig melkschuim.
Halfvolle melk (±1,5–2% vet)
Halfvolle melk wordt ook vaak gebruikt en levert een iets lichtere, minder romige microfoam dan volle melk. Het schuim is fijn, maar iets “droger” (meer lucht) omdat het minder vet is. Halfvolle melk kan een prima middenweg zijn: nog redelijk volle textuur, met iets meer schuimvolume dan volle melk.
Magere melk (0% vet)
Magere melk schuimt het makkelijkst met veel volume, maar is niet de beste optie. Omdat er geen vet in zit, kunnen de eiwitten een sterk schuim vormen dat stevig blijft en veel volume heeft. Het schuim is echter luchtiger en droger met grotere bellen. Daarom is het niet handig voor cappuccino omdat het schuim als een dikke laag bovenop de espresso blijven “drijven” in plaats van zich te vermengen.
Welke dierlijke melk is het beste?
Voor de meeste thuisbarista’s is volle melk de beste melk voor cappuccino-schuim vanwege de romige, stabiele microfoam. Halfvolle melk komt dicht in de buurt en kan gebruikt worden als minder vetrijk alternatief. Magere melk kun je beter vermijden.
“Opschuimmelk” die in supermarkten wordt verkocht, is marketing; verse volle melk werkt net zo goed.
Plantaardige melk
Plantaardige melksoorten winnen aan populariteit, maar de kwaliteit van plantaardig melkschuim varieert sterk. Over het algemeen bevat plantaardige melk minder eiwit (belangrijk voor stabiel schuim) en een ander type vet dan koemelk. Dit is van invloed op de schuimkwaliteit.
Producenten hebben hierop ingespeeld met speciale “barista”-varianten, wat vaak eerder draait om marketing dan om kwaliteit van de melk.
Havermelk
Havermelk wordt vaak als het beste alternatief beschouwd, omdat de smaak goed bij koffie past. Veel barista’s gebruiken havermelk als alternatief. Het schuimt relatief makkelijk en geeft een romig, dicht schuim dat sterk lijkt op dat van melk. Het heeft van nature oliën en suikers uit haver, wat bijdraagt aan microfoam die geschikt is voor latte art. Kortom, havermelk levert goede schuim voor cappuccino en smaakt nog lekker ook!
Sojamelk
Sojamelk is lange tijd de standaard geweest als plantaardig, of vegan alternatief. Dankzij het relatief hoge eiwitgehalte schuimt soja behoorlijk goed – het kan een stabiel schuim vormen vergelijkbaar met koemelk. Al is het vaak iets minder romig. Wel is soja gevoelig voor temperatuur en zuur. Met de juiste techniek en een goede barista-variant kun je echter prima melkschuim voor je cappuccino maken. Hou er we rekening mee dat het een soort “boon” nasmaak kan hebben.
Amandelmelk
In de supermarkt zie je het vaak voorbij komen: amandelmelk. Maar als we eerlijk zijn, amandelmelk is niet de beste melk voor cappuccino. Het is lastig op te schuimen, omdat het weinig eiwit en relatief weinig vet bevat. Hierdoor krijgt het schuim vaak grote bellen en minder stevigheid. Er bestaan barista versies met verdikkingsmiddelen of toegevoegde eiwitten om dit te verbeteren, maar het blijft minder romig dan bij haver- of sojamelk.
Kokosmelk
Kokosmelk (uit pak) heeft veel minder eiwit dan koemelk en ook de vet structuur (veel verzadigd vet) is anders. Hierdoor is kokosmelk moeilijk op te schuimen. Het bevat vaak grotere bellen en zakt daardoor snel in. Zelfs barista varianten zijn eigenlijk ongeschikt om goede melkschuim te maken. Daarnaast heeft kokosmelk een behoorlijke invloed op de smaak van je cappuccino.
Kokosmelk is wel geschikt voor speciale (ijs)koffiedranken of voor wie van kokos houdt :).
Welke melk is het beste om op te schuimen?
De beste melk om op te schuimen, is volle melk. De eiwitten in volle melk zorgen ervoor dat de bellen niet kapot gaan en de vetten maken het melkschuim vloeibaar. Hoe vetter de melk, hoe langer het melkschuim mooi vloeibaar blijft. Minder vet zorgt juist voor droog schuim.
Beste melk voor thuisbarista’s
Als je gaat voor dierlijke melk, is volle melk de beste optie. Eigenlijk is verse melk, direct bij de boer vandaan nog beter. Als je liever kist voor plantaardige melk, kies dan voor havermelk.
- Gebruik volle koemelk voor het beste schuim: met volle melk maak je de beste microschuim en het laat zich goed mengen met espresso.
- Havermelk (barista editie): als je geen zuivel gebruikt, is havermelk de nummer één optie voor vol én fijn schuim. Kies bij voorkeur een barista havermelk, omdat die extra vet bevat/
- Halfvolle melk: is een goed alternatief zijn als je minder vet wilt – het schuim blijft redelijk fijn, al is het iets minder romig. Magere melk schuimt snel (en veel), maar geeft ook droger schuim met grote bellen.
Conclusie
Volle melk is de beste melk voor cappuccino vanwege het stevige microschuim. Havermelk is het beste alternatief voor veganisten. Sojamelk schuimt ook goed, maar amandel- en kokosmelk minder. Halfvolle en magere melk schuimen, maar zijn minder romig.
